Geri
ABD ve Kanada'da istediğiniz
Kızıderili millet ve topluluk ulaşmak için
burada
tıklayın. |
|
KIZILDERiLi MiLLETLER VE TOPLULUKLARI
2
Cumartesi 25 Nisan 2009 Yazan:
Muhammed S Mercan
Kaplumbağa Ada isim gibi, Güney Amerikadaki Kızılderililer Amerikaya Abya
Yala diyorlar. Kaplumbağa Ada Abya Yala'nın kuzeyi olarak görüyorlar.
Mesoamerika Abya Yala'nin orta kısım olarak görüyorlar ve kalan Güney
Amerikan'nın yeri Abya Yala'nın guney olarak görüyorlar. Abya Yala isim Abya
Yala'nın Orta kısımda, Mesoameriak'da, bulunan Kuna Kızılderililerdan
geliyor. Kuna dilde Abya Yala yaşıyan kıta demektir.
Kuzey Abya Yala'nın, Kaplumbağa Ada'nın, 10 iklim bölgele var. Bu iklim
bölgelere göre 10 değişik Kızılderili kültürler var: Kuzey Kutup(Arktik),
Yarı Arktik, Kuzey Doğu Ormanlik, Gıney Doğu Ormanlik, Düzlükleri, Ova,
Havza, Güney Batı, Kuzey Batı Sahil ve Güney Batı Sahil. Her bölgede aynı
kültürü yaşıyan değişik dile sahib farklı Kızılderili milletleri var.
Orta Abya Yala'nın 3 bölgeleri var: Kuzey, Güney, ve Karip Deniz,
Güney Abya Yala'nın 7 bölgeleri var: Anda, Yarı Anda, Doğu Amazon, Orta
Amazon, Batı ve Güney Amazon, Büyük Çako ve Güney Koni.
Harita İnteraktiftir
Kuzey Abya Yala, Kaplumbağa Ada:
Arktik
Yarıarctic
- Ahtna (Ahtena, Nabesna)
-
Anishinaabe (Northeast Woodlands, Plains)
-
Oji-Cree (Anishinini, Severn Ojibwa) Ontario, Manitoba
- Ojibwa (Chippewa, Ojibwe) Ontario, Manitoba, Minnesota
-
Atikamekw
- Bearlake
-
Chipewyan
- Cree
- Dakelh
-
Deg Hit’an (Deg Xinag, Degexit’an, Kaiyuhkhotana)
-
Dena’ina (Outer Inlet, Upper Inlet, Iliama, Inland, Kachemak Bay,
Kenai, Susitna River)
-
Dogrib
-
Dunneza (Beaver)
-
Gwich'in (Kutchin, Loucheaux)
-
Hän
-
Hare
-
Holikachuk
- Innu
- Kaska (Nahane)
-
Kolchan (Upper Kuskokwim)
-
Koyukon
-
Mountain
|
|
Güneybatı Sahil
Kuzeydoğu Ormanlik
-
Abenaki
-
Accohannock Maryland
-
Algonquian
Saint Lawrence River
-
Anishinaabe (Anishinape, Anicinape, Neshnabé, Nishnaabe)
-
Beothuk
Newfoundland, yokoldu
-
Caniba
-
Chicora Eastern NC & SC
-
Chowanoc North Carolina.
-
Congarees North Carolina
-
Piscataway-Conoy
- Coree North Carolina.
- Eno. North Carolina
-
Erie
-
Etchemin Quebec (Maliseet)
-
Fox
-
Hatteras
-
Ho-Chunk Wisconsin
-
Honniasont Pennsylvania, Ohio, West Virginia
-
Hopewell Ohio
Black River
-
Huron/Wyandot Ontario
Georgian Bay, Oklahoma
Wendake, Quebec
-
Illinois Illinois
-
Iroquois New York
-
Jaupin Weapemoc. North Carolina.
-
Kickapoo Illinois, Missouri, Kansas, Oklahoma, Texas, Mexico
-
Keyauwee, North Carolina
-
Laurentian/St. Lawrence Iroquoians
-
Lenni-Lenape Pennsylvania, Delaware, New Jersey, Ontario Oklahoma
-
Loup A
-
Loup B
-
Lumbee
|
-
Hammonasset,
Mattabesec,
Mattatuck,
Menunkatuck,
Meriden (tribe),
Mioonkhtuck,
Naugatuck (people),
Nehantic,
Paugusset,
Podunk (people),
Potatuck,
Totoket,
Tunxis,
Wangunk,
Wepawaug
|
Havza
Ova
-
Cayuse, Oregon
-
Celilo (Wayampam)
-
Upper Chinookan (Clackamas,
Cascades,
Hood River,
Wasco-Wishram language,
Kathlamet,
Cathlamet,
Multnomah)
-
Columbian (Wenatchee,
Sinkayuse,
Chelan)
-
Coeur d'Alene, Idaho
-
Colville, Washington
-
Upper Cowlitz
-
Flathead (Selisch or Salish), Idaho and Montana
-
Klamath, Oregon
-
Klickitat Tribe, Washington
-
Kootenai/Ktunaxa, British Columbia, Montana, Idaho
-
Lower Snake (Chamnapam,
Wauyukma,
Naxiyampam)
- Modoc, California, Oregon
-
Molala (Molale), Oregon
-
Nez Perce, Idaho
-
Nicola Athapaskans (extinct)
-
Nicola people
-
Nlaka'pamux, British Columbia,
-
Okanagan (Siylx), British Columbia, Washington
|
|
Kuzeybatı Sahil
- Ahantchuyuk Kalapuya
-
Alsea
-
Applegate
- Atfalati Kalapuya
- Bella Bella Heiltsuk
- Bella Coola Nuxalk
- Burrard Tsleil-waututh
- Calapooia Kalapuya
- Calapuya Kalapuya
- Central Kalapuya Kalapuya
- Chasta Costa Rogue River
-
Chehalis Washington
-
Chehalis (BC), Fraser Valley
-
Chemakum Washington (extinct)
- Chetco Tolowa
-
Chinook Dialects: (Chinook,
Upper Chinook, Clackamas,
Wasco)
- Clallam Klallam
-
Clatsop
-
Comox Vancouver Island/BC Georgia Strait
-
Coos {Hanis} Oregon
-
Lower Coquille (Miluk) Oregon
-
Upper Coquille
-
Cowichan Southern Vancouver Island/Georgia Strait
-
Lower Cowlitz Washington
-
Duwamish Washington
-
Eyak Alaska
-
Galice
-
Gitxsan, British Columbia
- Haida (Kaigani,
Skidegate,
Masset) BC & Alaska
-
Haisla BC North/Central Coast
-
Heiltsuk BC Central Coast
- Hoh Washington
-
Kalapuya (Calapooia, Calapuya)
-
Klallam (Klallam
(Lower Elwha),
S'Klallam (Jamestown),
S'Klallam (Port Gamble))
-
Klickitat
-
Kwalhioqua
-
Kwakwaka'wakw (Kwakiutl)
-
Kwalhioqua
-
Kwatami
- Lakmiut Kalapuya
|
|
Düzlükler
-
Anishinaabe (Anishinape, Anicinape, Neshnabé, Nishnaabe) (
Subarctic,
Northeast Woodlands)
-
Ojibwa (Chippewa, Ojibwe) Minnesota, North Dakota, South Dakota,
Montana, Saskatchewan, Manitoba
-
Ottawa (Odawa) Oklahoma
-
Potawatomi Kansas, Oklahoma
-
Jicarilla D'né New Mexico
-
Lipan D'né New Mexico, Texas
-
Mescalero D'né New Mexico
-
Plains D'né (Kiowa-D'né) Oklahoma
-
Arapaho (Arapahoe, Arrapahoe) Oklahoma, Wyoming
-
Arikara (Arikaree, Arikari, Ree) North Dakota
-
Atsina (Gros Ventre) Montana
-
Blackfoot
-
Cheyenne Montana, Oklahoma
-
Comanche Oklahoma
-
Plains Cree Montana
-
Crow (Absaroka, Apsáalooke) Montana
-
Hasinai
-
Hidatsa North Dakota
|
-
Iowa (Ioway) Kansas, Nebraska, Oklahoma
-
Kaw (Kansa, Kanza) Oklahoma
- Kiowa Oklahoma
-
Kitsai (Kichai) Oklahoma
-
Mandan North Dakota
-
Missouri (Missouria) Oklahoma
-
Omaha Nebraska
-
Osage Oklahoma
-
Otoe (Oto) Oklahoma
-
Pawnee (dialects:
South Band,
Skiri) Oklahoma
- Ponca Nebraska, Oklahoma
-
Quapaw Oklahoma
- Sioux
-
Dakota Minnesota, Montana, Nebraska, North Dakota, South Dakota,
Manitoba, Saskatchewan
-
Lakota (Teton) Montana, North Dakota, South Dakota, Saskatchewan
-
Stoney Alberta
-
Assiniboine (Assiniboin) Montana, Saskatchewan (Fort
Peck Indian Reservation is home to Assiniboine and Sioux)
-
Tonkawa Oklahoma
-
Tsuu T’ina (Sarcee, Sarsi, Tsuut’ina) Alberta
-
Wichita (Affiliated Tribes − Wichita, Waco, Tawakoni, Keechi)
Oklahoma
|
Güneydoğu
Ormanlik
-
Abihka, Alabama
- Adaes Adai
-
Acolapissa, Louisiana
- Adahi Adai
- Adai (Adaizan, Adaizi, Adaise, Adahi, Adaes,
Adees, Atayos), Louisiana
- Adaise Adai
- Adaizan Adai
- Adaizi Adai
- Adees Adai
-
Ais, Florida
-
Akokisa, Texas southeast coast
-
Alabama, Alabama
-
Alafay (Alafia, Pojoy, Pohoy, Costas Alafeyes, Alafaya Costas),
Florida
-
Amacano, Florida
-
Apalachee, Florida
-
Apalachicola, Georgia and Florida
-
Atakapa (Attacapa), Louisiana west coast
- Atayos Adai
- Attacapa Atakapa
-
Avoyel ("little Natchez"), northern Texas
-
Backhooks Nation (=Pahoc ?), South Carolina
-
Bayogoula, Louisiana
-
Bidai, eastern Texas
-
Biloxi, Mississippi
-
Boca Ratones, Florida
- Caddo, Arkansas, Louisiana, Oklahoma, Texas
-
Calusa, Florida
-
Cape Fear Indians, North Carolina southern coast
-
Catawba, South Carolina
-
Chatot (tribe) (Chacato, Chactoo), west Florida
-
Chawasha
-
Cheraw (Chara, Charàh), North Carolina
-
Cherokee, North Carolina, South Carolina, Alabama, Georgia,
Tennessee, later Arkansas, Texas, Mexico, Oklahoma
-
Chiaha
-
Chickahominy, Virginia
-
Chickamauga, band of Cherokees Tennessee, Georgia
-
Chickanee (Chiquini), North Carolina
-
Chickasaw Mississippi, South Carolina, North Carolina, Oklahoma
-
Chine, Florida
-
Chisca (Cisca), Florida
-
Chitimacha, Louisiana
-
Choctaw, Mississippi, Alabama, Louisiana; Oklahoma
-
Creek, Alabama; Oklahoma, Georgia
-
Congaree (Canggaree), South Carolina
- Coree, North Carolina
-
Coushatta, Louisiana, Texas
-
Coharie, North Carolina
-
Cusabo coastal South Carolina
-
Eno (people), North Carolina
-
Eyeish (Hais, Aliche, Aiche), eastern Texas
- Garza, Texas, northern Mexico
-
Grigra
-
Guacata (Santalûces), Florida
-
Guacozo, Florida
-
Guazoco, Florida
- Guale (Iguaja, Ybaja), coastal Georgia and
Florida
-
Hitchiti, Georgia, Alabama, Florida
-
Hooks Nation (=Huaq ?), South Carolina
-
Houma, Louisiana
-
Iswa
- Jaega, Florida
-
Jobe (Hobe), part of Jaega, Florida
-
Jororo, Florida
-
Keyauwee, North Carolina
-
Koasati
- Koroa
-
Luca (tribe), Florida
-
Lumbee, North Carolina
-
Manahoac, Virginia
-
Mattaponi, Virginia
-
Matecumbe (Matacumbêses, Matacumbe, Matacombe), Florida coast
-
Mayaca (tribe), Florida
-
Mayaimi, Florida
-
Mayajuaca, Florida
-
Meherrin, North Carolina
-
Mikasuki (Miccosukee), Florida
-
Mobila (Mobile, Movila) Alabama, western Florida(?)
-
Mocoso, Florida
-
Monacan, Virginia
-
Monyton (Moneton, Monekot, Moheton) (Siouan),
West Virginia, Virginia
-
Mougoulacha, southeastern Louisiana
-
Nahyssan, Virginia
-
Naniaba, Alabama
|
-
Nansemond, Virginia
-
Natchez, Mississippi, Louisiana, later Oklahoma
- Neusiok (Newasiwac, Neuse River Indians),
North Carolina
-
Nottaway
-
Occaneechi (Siouan), Virginia
-
Oconee, Georgia, Florida
-
Ofo, Arkansas and Mississippi
-
Okchai (Ogchay)
-
Okelousa, Louisiana
-
Opelousa, Louisiana
-
Osochee (Oswichee, Usachi, Oosécha)
-
Pacara, Florida
-
Pakana (Pacâni, Pagna, Pasquenan, Pak-ká-na, Pacanas)
-
Pamlico, North Carolina
-
Pamunkey, Virginia
-
Pascagoula, Mississippi coast
-
Patiri, southeastern Texas
-
Pee Dee, South Carolina North Carolina
-
Pensacola, Florida panhandle
-
Quinipissa, southeastern Louisiana
-
Rappahannock Tribe, Virginia
-
Saluda (Saludee, Saruti), South Carolina
-
Santee (Seretee, Sarati, Sati, Sattees), South Carolina (no
relation to
Santee Sioux)
-
Santa Luces, Florida
-
Saponi, North Carolina
- Saura North Carolina
-
Sawokli (Sawakola, Sabacola, Sabacôla, Savacola), Florida
-
Saxapahaw (Sissipahua, Shacioes), North Carolina
-
Seminole, Florida Oklahoma
-
Sewee (Suye, Joye, Xoye, Soya), South Carolina coast
-
Shoccoree (Schockoorees ?), North Carolina, Virginia
-
Stegara
-
Stuckanox
-
Sugeree (Sagarees, Sugaws, Sugar, Succa), South Carolina
-
Surruque, Florida
-
Suteree (Sitteree, Sutarees, Sataree), North Carolina
-
Taensa
-
Tawasa, Virginia
-
Tequesta, Florida
-
Terocodame, Texas, Mexico
-
Timucua, Florida, Georgia
-
Acuera, Florida
-
Agua Fresca, Florida
-
Arapaha Florida
-
Itafi (or Icafui), Florida
-
Mocama, Florida and Georgia
-
Northern Utina Florida
-
Ocale, Florida
-
Oconi, Florida and Georgia
-
Potano, Florida
-
Tucururu, Florida
-
Yufera, Georgia
-
Yustaga, Florida
-
Tiou
-
Tocaste, Florida
-
Tocobaga, Florida
-
Tohomé, Alabama
-
Tomahitan, eastern Tennessee
-
Topachula, Florida
-
Tukabatchee (Tuk-ke-bat-che)
-
Tuscarora, North Carolina, Virginia, later New York
-
Tuskegee
-
Tutelo
-
Tunica, Mississippi
-
Utiza, Florida
-
Vicela, Florida
-
Viscaynos, Florida
-
Waccamaw, South Carolina
-
Wateree (Guatari, Watterees), North Carolina
-
Waxhaw (Waxsaws, Wisack, Wisacky, Weesock, Flathead), South
Carolina
- Westo, Virginia and South Carolina
-
Wetumpka (Wee-tam-ka)
-
Winyaw, South Carolina
-
Woccon
-
Yamasee, Florida, Georgia, South Carolina
-
Yazoo, Mississippi
- Yuchi, Tennessee, Alabama, Georgia, later
Oklahoma
|
Güneybatı
Orta Abya Yala:
Karip
Güney
Kuzey
Güney Abya Yala:
Anda
Yarı-Andean
Doğu
Amazon
Orta Amazon
Batı ve Güney Amazon
Büyük Çako
-
Abipon (verdwenen)
-
Angaite (Angate)
-
Ayore (Morotoco, Moro, Zamuco)
-
Chamacoco (Ishiro)
- Chané
-
Chiquitano (Chiquito, Tarapecosi)
-
Chorote
-
Chulupí (Chulupe, Nivaclé, Ashluslay, Guentusé)
-
Guana (Kaskihá)
-
Guaraní
- Mbayá (Kadiweu, Caduveo, Guaycurú)
-
Lengua (tribe) (Enxet)
-
Lulé (Pelé, Tonocoté)
-
Maca (Towolhi)
-
Mocoví (Mocobí)
-
Pilagá (Pilage Toba)
-
Sanapana (Quiativis)
-
Toba (Qom, Frentones)
-
Vilela
-
Wichí (Mataco)
Güney Koni
|
|
|
eskiden |
 |
şimdi |

|
Kendinizi kandırmayın; direniş devam ediyor. |
|
Abya Yala
Kaplumbağa Ada'nin (Kuzey AbyaYala'nın)
bölgeleri: Kuzey Kutup(Arktik), Yarı
Arktik, Kuzey Doğu
Ormanlik, Güney Doğu
Ormanlik, Düzlükleri,
Ova, Havza, Güney Batı,
Kuzey Batı Sahil, Güney Batı
Sahil.
Orta Abya Yala: Kuzey, Güney, Karip Deniz,
Güney Abya Yala: Anda, Yarı Anda, Doğu
Amazon, Orta Amazon, Batı ve Güney Amazon, Büyük Çako, Güney Koni. |
|
|
|